Α' Κείμενο

Με το πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830) συγκροτήθηκε ανεξάρτητο ελληνικό κράτος. Τα σύνορα του νέου κράτους ήταν περιορισμένα και εμέναν έξω από αθτό πολλοί ελληνικοί πληθυσμοί και σημαντικές , όπου ανθούσε το ελληνικό εμπόριο. Ιδιαίτερα στη Θράκη, στα παράλια της Μικράς Ασίας, στον Πόντο αλλά και στην απομακρυσμένη Καππαδοκία ζούσαν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες, που ήταν Ορθόδοξοι Χριστιανοί και μιλούσαν την ελληνική, την τουρκική ή την αρμενική γλώσσα.

Οι Έλληνες των περιοχών αυτών (κυρίως αυτοί που ζουν σε μεγάλες πόλεις) υπέστησαν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 αρκετές διώξεις από τους Τούρκους. Σταδιακά και μετά το 1856 οι συνθήκες ζωής βελτιώνονται, εξαιτίας των πιέσεων των Μεγάλων Δυνάμεων για μεταρρυθμίσεις και των πρωτοβουλιών που αναπτύσσει το Πατριαρχείο.

Οι υπόδουλοι Έλληνες, υπό την ηγεσία του τοπικού μητροπολίτη, διοικούνταν από εκλεγμένους δημογέροντες, από εφόρους που φρόντιζαν για την εκπαίδευση και από τις επιτροπές των ναών. Μόνο στον Πόντο ο μητροπολίτης ήταν κάτω από την εξουσία του Τούρκου διοικητή. Σιγά - σιγά εγκαθίστανται στην περιοχή Έλληνες πρόξενοι και εμπορικοί αντιπρόσωποι, που υπερασπίζονται τα συμφέροντα των Ελλήνων.

Κατά τον 19ο αι. οι Έλληνες αναπτύσσουν σημαντική εκπαιδευτική και πολιτιστική δραστηριότητα. Στην Κωνσταντινούπολη ιδρύεται το 1836 η «Κεντρική Εκκλησιαστική και Πνευματική Επιτροπή», η οποία εποπτεύει την εκτύπωση βιβλίων για την εκπαίδευση, προωθεί την συστηματική καλλιέργεια της ελληνικής γλώσσας, ιδρύει Αρρεναγωγεία (για τα αγόρια) και Παρθεναγωγεία (για τα κορίτσια). Στην ανάπτυξη των γραμμάτων βοηθούν οι φιλολογικοί σύλλογοι και διάφορα σωματεία. Οι Έλληνες της περιοχής καλύπτουν μόνοι τους τις δαπάνες για τις πνευματικές τους δραστηριότητες, καθώς η βοήθεια από την Ελλάδα είναι περιορισμένη.

Η Θράκη ήταν χωρισμένη σε δυο επαρχίες, της Κωνσταντινούπολης και της Αδριανούπολης και έφτανε ως την Κομοτηνή. Σιγά - σιγά ο άλλοτε συμπαγής ελληνικός πληθυσμός άρχισε να αραιώνει εξαιτίας : - των αναγκαστικών εξισλαμισμών. - των μεταναστεύσεων εξαιτίας επιδημιών, στρατολογήσεων και πολέμων. - της προσπάθειας εκβουλγαρισμού του (Ανατολική Ρωμυλία). Παρά τις δυσκολίες η οικονομική δραστηριότητα των Ελλήνων είναι τόσο ανεπτυγμένη ώστε γίνονται και εξαγωγές (π.χ. σιταριού, καπνού).   Στις περιοχές της Μικράς Ασίας και του Πόντου αρχικά γίνονται μεταναστεύσεις πληθυσμού προς τη Ρωσία και τα ενδότερα της Ανατολίας. Έπειτα ο ελληνικός πληθυσμός αυξάνεται κατά πολύ. Μεγάλες διαστάσεις παίρνει το ζήτημα των κρυπτοχριστιανών (Χριστιανοί που φαινομενικά είναι μουσουλμάνοι). Οι Έλληνες διακρίνονται στο εμπόριο και τη ναυτιλία. Καλλιεργούνται τα γράμματα και ιδρύονται ξακουστά σχολεία (π.χ Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, Φροντιστήριο Τραπεζούντας). Εκδίδονται εφημερίδες και βιβλία. Οι Έλληνες της Καπαδοκίας προοδεύουν παρά τη γεωγραφική απομόνωση και τη βαριά φορολογία. Αρκετά βιβλία τυπώνονται στα καραμανλίδικα (τουρκική γλώσσα με ελληνικούς χαρακτήρες).

 

Β' Ερωτήσεις

1. Ποιοι Έλληνες ζούσαν έξω από το ελληνικό κράτος ;
2. Πώς ζούσαν οι Έλληνες έξω από την Ελλάδα;
3. Πώς ήταν οργανωμένοι οι Έλληνες;
4. Ποια ήταν η εκπαίδευση των υπόδουλων Ελλήνων;
5. Πώς ζούσαν οι Έλληνες της Θράκης;
6. Πώς ζούσαν οι Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου;
7. Πώς ζούσαν οι Έλληνες της Καπαδοκίας;

Γ' Σχετικά