ΣΥΛΛΑΒΙΣΜΟΣ
Τα γράμματα που παριστάνουν τους φθόγγους χωρίζονται σε φωνήεντα και σε σύμφωνα. Τα φωνήεντα -μόνα τους ή με σύμφωνα- σχηματίζουν συλλαβές, οι συλλαβές σχηματίζουν λέξεις και οι λέξεις προτάσεις.
Κάθε λέξη χωρίζεται σε μικρότερα τμήματα. Το καθένα απ' αυτά ονομάζεται συλλαβή.
Ανάλογα με τον αριθμό των συλλαβών της λέγεται:
μονοσύλλαβη, |
αν έχει μια συλλαβή: |
το |
δισύλλαβη, |
αν έχει δυο συλλαβές: |
θέ-μα |
τρισύλλαβη, |
αν έχει τρεις συλλαβές: |
έ-λη-ξε |
πολυσύλλαβη, |
αν έχει περισσότερες |
ο-ρι-στι-κά |
Σε κάθε λέξη, η τελευταία συλλαβή λέγεται λήγουσα, η δεύτερη από το τέλος λέγεται παραλήγουσα, η τρίτη από το τέλος λέγεται προπαραλήγουσα και η πρώτη συλλαβή λέγεται αρχική.
Έτσι στη λέξη παράθυρο έχουμε:
Κανόνες συλλαβισμού
- Δύο συνεχόμενα φωνήεντα συλλαβίζονται χωριστά.
π.χ. α-ό-ρα-τος, νέ-ος, Ι-ό-νιο,...
- Ένα σύμφωνο ανάμεσα σε δυο φωνήεντα συλλαβίζεται με το δεύτερο φωνήεν.
π.χ. κα-ρό-το, πα-τά-τα, δύ-να-μη,...
- Δυο όμοια σύμφωνα χωρίζονται.
π.χ. γράμ-μα, θα-λασ-σα, ...
- Δυο διαφορετικά σύμφωνα ανάμεσα σε δυο φωνήεντα, δεν χωρίζονται και συλλαβίζονται με το δεύτερο φωνήεν, αν αρχίζει ελληνική λέξη από αυτό το συνδυασμό γραμμάτων, ενώ χωρίζονται αν δεν αρχίζει ελληνική λέξη.
π.χ. άρ-πα, αρ-χή, α-κτή, κα-ρέ-κλα,...
- Τρία διαφορετικά σύμφωνα ανάμεσα σε δυο φωνήεντα, δεν χωρίζονται και συλλαβίζονται με το δεύτερο φωνήεν, αν αρχίζει ελληνική λέξη από τα δύο πρώτα σύμφωνα, ενώ χωρίζονται αν δεν αρχίζει ελληνική λέξη.
π.χ. ά-στρο, άν-θρωπος, ά-σπρος, εκ-δρομή, ε-χθρι-κός, ...
Τα δίψηφα φωνήεντα αι, ει, οι, υι, αυ, ευ, οι δίφθογγοι άι, άη, όι, όη, και οι καταχρηστικοί δίφθογγοι ια, ιο, οιο, ειο, υος, ιου, δεν χωρίζονται στο συλλαβισμό.
π.χ. εί-μαι, αη-δό-νι, χάι-δε-μα, γυα-λί, δου-λειά, ναύ-της, ... |