Με λίγα λόγια
Εξάσκηση
Περισσότερα...
Το ψηφιακό βιβλίο
Γλώσσα ΣΤ'
ΕΝΟΤΗΤΑ 2
Το σπίτι του ποιητή Καβάφη

ΕΠΙΘΕΤΑ

Τα επίθετα είναι λέξεις που περιγράφουν ένα χαρακτηριστικό των ουσιαστικών που συνοδεύουν. Έχουν τρία γένη (αρσενικό, θηλυκό και ουδέτερο) και παίρνουν το γένος των ουσιαστικών που συνοδεύουν.
Π.χ. (σοβαρός άνθρωπος, έξυπνη κοπέλα, πιστό σκυλί)

Για να περιγράψουμε τα προτερήματα κάποιου:

ήρεμος, έξυπνος, ευγενικός, ανεξάρτητος, συναισθηματικός, ευαίσθητος, ακούραστος, εύθυμος, τίμιος, δίκαιος, προσεκτικός, αγαπητός, πρόθυμος, ζεστός, τολμηρός, γενναίος, φιλήσυχος, βολικός, σοβαρός, αστείος, κ.ά.

01

Για να περιγράψουμε τα ελαττώματα κάποιου:

επιπόλαιος, ζαβολιάρης, δυσάρεστος, ψυχρός, πονηρός, κακός, ύπουλος, ευέξαπτος, αγενής, άγριος, άτολμος, ιδιότροπος, πεισματάρης, κατσούφης, νευρικός, ζηλιάρης, κατσούφης, δειλός, κ.ά.

01

Τα επίθετα είναι μια μεγάλη οικογένεια. Μπορούμε να τα μελετήσουμε καλύτερα χωρισμένα σε ομάδες.

επίθετα


ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ

Είναι άκλιτες λέξεις. Φανερώνουν:

Τόπο: -> για να τα βρούμε ρωτάμε πού; ΤΟΠΙΚΟ ΕΠΙΡΡΗΜΑ
Εδώ, εκεί, μέσα, έξω, πίσω, μπροστά, ψηλά, κοντά, πάνω, απέναντι, γύρω κ.α.

Τρόπο: -> για να τα βρούμε ρωτάμε πώς; ΤΡΟΠΙΚΟ ΕΠΙΡΡΗΜΑ
Έτσι, αλλιώς, μαζί, καλά, σαν, ξαφνικά, μονομιάς, ευτυχώς, ξεχωριστά κ.α.

Χρόνο: -> για να τα βρούμε ρωτάμε πότε; ΧΡΟΝΙΚΟ ΕΠΙΡΡΗΜΑ
Τώρα, μετά, πρόσφατα, πάντα, κάποτε, πριν, απόψε αμέσως, συνεχώς κ.α.

Ποσό: -> για να τα βρούμε ρωτάμε πόσο; ΠΟΣΟΤΙΚΟ ΕΠΙΡΡΗΜΑ
Τόσο, όσο, πολύ, λίγο, κάμποσο, εξίσου, αρκετά, καθόλου, περισσότερο κ.α.

Βεβαίωση: -> δηλώνουν βεβαίωση ΒΕΒΑΙΩΤΙΚΟ ΕΠΙΡΡΗΜΑ
Ναι, βέβαια, ασφαλώς, μάλιστα, σωστά, αλήθεια κ.α.

Άρνηση: -> δηλώνουν άρνηση ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΕΠΙΡΡΗΜΑ
Όχι, δε(ν), μη (ν), όχι βέβαια κ.α.

Δισταγμό: -> δηλώνουν δισταγμό ΔΙΣΤΑΚΤΙΚΟ ΕΠΙΡΡΗΜΑ
Ίσως, πιθανόν, άραγε, τάχα (τε), δήθεν κ.α.

Για να τα σχηματίσουμε:

- βρίσκουμε το αντίστοιχο επίθετο.
- βγάζουμε την κατάληξη ―ος
- προσθέτουμε τις καταλήξεις:
-α, (χρησιμοποιείται κυρίως στον προφορικό λόγο)
-ως (χρησιμοποιείται κυρίως στον γραπτό λόγο)

π.χ.

Επίθετο
Επίρρημα με κατάληξη -α
Επίρρημα με κατάληξη -ως
αιώνιος, -α, -ο
αιώνια
αιωνίως
απότομος, -η, - ο
απότομα
αποτόμως
τυχαίος, -α, -ο
τυχαία
τυχαίως

 


ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ

Άκλιτες λέξεις που μπαίνουν μπροστά από ονόματα ή επιρρήματα για να φανερώσουν χρόνο, τόπο, τρόπο, αιτία κλπ.
- Μερικές από τις προθέσεις είναι: με, σε, για, ως, προς, συν, εις, εκ, ανά, διά, από, επί, κατά, μετά, παρά, δίχως, χωρίς, ίσαμε.



ΠΩΣ ΔΗΛΩΝΟΥΜΕ ΕΝΑΝ ΤΟΠΟ

Οι λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν τόπο μπορεί να είναι:

- επιρρήματα π. χ. μπροστά, πίσω κλπ (τοπικά επιρρήματα -απαντούν στην ερώτηση πού)
- φράσεις με προθέσεις π. χ. ίσαμε το σχολείο, προς την πόλη κλπ (επίσης απαντούν στην ερώτηση πού, αλλά με φράση)
- με αιτιατική π. χ. ήθελε να πάει σχολείο (επίσης απαντάει στο πού αλλά με ουσιαστικό)

.