Α. Οι Βούλγαροι
- Στις αρχές του 9ου αιώνα οι Βούλγαροι ήθελαν να πάρουν από το Βυζάντιο τις περιοχές που ζούσαν οι Σλάβοι.
- Με αρχηγό τον Κρούμο οι Βούλγαροι έφτασαν μέχρι την Κωνσταντινούπολη, αλλά οι Βυζαντινοί τους απώθησαν. Τότε σκοτώθηκε ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α.
- Όταν ήταν βασιλιάς των Βουλγάρων ο Βόγορης, οι σχέσεις με το Βυζάντιο ήταν καλές. Ο ίδιος βαφτίστηκε χριστιανός και ονομάστηκε Μιχαήλ. Επίσης, χρησιμοποίησαν και οι Βούλγαροι το κυριλλικό (σλαβικό) αλφάβητο και οργάνωσαν το κράτος τους.
- Όταν έγινε αρχηγός των Βουλγάρων ο Συμεών, άρχισαν πάλι τα προβλήματα με το Βυζάντιο. Αυτοκράτορας εκείνη την περίοδο ήταν ο Νικηφόρος Φωκάς, που ζήτησε τη βοήθεια των Ρώσων κι έτσι αντιμετώπισε τους Βούλγαρους.
- Όταν έγινε αρχηγός των Βουλγάρων ο Σαμουήλ, έκανε πολλές επιθέσεις και φοβερές καταστροφές στο Βυζάντιο. Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός τους αντιμετώπισε και ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β' τους συνέτριψε στη Μακεδονία.
- Μετά από αυτές τις μάχες το βουλγαρικό κράτος διαλύθηκε και έγινε βυζαντινή επαρχία.
Β. Οι Ρώσοι
- Οι Ρώσοι είχαν φιλικές σχέσεις με το Βυζάντιο.
- Όμως το 860 μ.Χ. ο ρωσικός στόλος επιτέθηκε στα νησιά της Προποντίδας και στην Κωνσταντινούπολη.
- Οι Βυζαντινοί τους αντιμετώπισαν και υπέγραψαν μεταξύ τους ειρήνη.
- Όταν οι Ρώσοι βοήθησαν τους Βυζαντινούς εναντίον των Βουλγάρων, ήθελαν να κρατήσουν τα εδάφη που κατέλαβαν. Όμως ο αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής τους ανάγκασε να επιστρέψουν στη χώρα τους.
- Όταν αυτοκράτορας του Βυζαντίου έγινε ο Βασίλειος Β', οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν. Ανάμεσα στα δύο κράτη αναπτύχθηκαν στενοί θρησκευτικοί και πολιτικοί δεσμοί, οι οποίοι διατηρήθηκαν για πολλούς αιώνες.