ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ Ρηματική ονομάζεται μια φράση όταν περιέχει ρήμα. Π.χ. Πλημμύρησε η πόλη Ονοματική ονομάζεται η φράση που δεν περιέχει ρήμα (αποτελείται από λέξεις που είναι ονόματα, συνήθως ουσιαστικά) Π.χ. Πλημμύρα στην πόλη. Οι ονοματικές φράσεις χρησιμοποιούνται σε τίτλους: κεφαλαίων, βιβλίων, εφημερίδων, διαφημιστικών κειμένων. Για να μετατρέψουμε μια ονοματική φράση σε ρηματική μετατρέπουμε ένα ουσιαστικό σε ρήμα και αντίστροφα.

ΤΟ ΡΗΜΑ (μελλοντικοί χρόνοι) Οι λέξεις που φανερώνουν ότι κάνω κάτι, παθαίνω κάτι ή βρίσκομαι σε μία κατάσταση. π.χ. γράφω, λερώνομαι, κοιμάμαι Μέλλοντας είναι ο χρόνος των ρημάτων που αναφέρεται σε γεγονότα που δεν έχουν συμβεί ακόμη. Υπάρχουν τρεις μελλοντικοί χρόνοι: Εξακολουθητικός μέλλοντας: Δείχνει μια πράξη που θα γίνεται στο μέλλον συνέχεια ή θα επαναλαμβάνεται. π.χ. Κάθε μέρα θα πηγαίνω στο σχολείο. Συνοπτικός (Στιγμιαίος) μέλλοντας: Δείχνει μια πράξη που θα γίνει στο μέλλον και θα ολοκληρωθεί, χωρίς να επαναλαμβάνεται. Π.χ. Αύριο θα πάω στο σχολείο. Συντελεσμένος μέλλοντας: Δείχνει μια πράξη που θα γίνει στο μέλλον και θα έχει ολοκληρωθεί πριν γίνει μια άλλη. Π.χ. Μέχρι να χτυπήσει το κουδούνι θα έχω πάει στο σχολείο. (πρώτα θα έχω πάει στο σχολείο και μετά θα χτυπήσει το κουδούνι) Ενεστώτας Εξακολουθητικός μέλλοντας Συνοπτικός (Στιγμιαίος) μέλλοντας Συντελεσμένος μέλλοντας γράφω θα γράφω θα γράψω θα έχω γράψει διαρκώ θα διαρκώ θα διαρκέσω θα έχω διαρκέσει μοιάζω θα μοιάζω θα μοιάσω θα έχω μοιάσει εκτελώ θα εκτελώ θα εκτελέσω θα έχω εκτελέσει χρησιμοποιώ θα χρησιμοποιώ θα χρησιμοποιήσω θα έχω χρησιμοποιήσει

ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Οι υποθετικές προτάσεις ανήκουν στις εξαρτημένες (δευτερεύουσες) προτάσεις. Δεν μπορούν να σταθούν μόνες τους στον λόγο και χρειάζονται μια κύρια πρόταση για να τις συμπληρώσει. Παράδειγμα:    1  Αν δεις τη Μαρία, Παράδειγμα:    2  πες της ότι τη θέλω επειγόντως! - Η πρόταση 1 δεν μπορεί να σταθεί μόνη της στον λόγο: χρειάζεται συμπλήρωμα. Είναι μια εξαρτημένη (ή δευτερεύουσα) πρόταση. - Η πρόταση 2, μπορεί να σταθεί μόνη της στον λόγο, δε χρειάζεται συμπλήρωμα. Είναι μια ανεξάρτητη (ή κύρια) πρόταση. Οι υποθετικές προτάσεις δηλώνουν τι πρέπει να γίνει για να πραγματοποιηθεί αυτό που λέει η κύρια πρόταση και εισάγονται με τους υποθετικούς συνδέσμους: αν, εάν, άμα, εφόσον, είτε... είτε, εκτός (κι) αν)ράσεις: Η εξαρτημένη υποθετική πρόταση λέγεται και υπόθεση, ενώ η κύρια πρόταση που σχετίζεται μαζί της ονομάζεται απόδοση. Και οι δύο μαζί, υπόθεση και απόδοση, σχηματίζουν τον υποθετικό λόγο. Σε ένα υποθετικό λόγο έχουμε: Αν τελειώσεις νωρίς το διάβασμα,                θα πάμε βόλτα  --------Υπόθεση-------------------- Απόδοση---- Οι υποθετικές προτάσεις χωρίζονται με κόμμα από τις ανεξάρτητες, από τις οποίες εξαρτώνται.

ΧΡΟΝΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ Οι χρονικοί προσδιορισμοί χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν το χρόνο και απαντούν στην ερώτηση πότε. Οι χρονικοί προσδιορισμοί μπορεί να είναι: Χρονικά επιρρήματα ή επιρρηματικές προτάσεις. π.χ. Μένει εδώ. Πού και πού περνάει να μας δει. Φράσεις με προθέσεις: π.χ. Καθίσαμε ως αργά τη νύχτα. Λέξεις σε γενική ή αιτιατική. π.χ. Θα ξανάρθει του χρόνου. θα ξαναβρεθούμε το καλοκαίρι. Τα σχολεία κλείνουν τον Ιούνιο και ανοίγουν το Σεπτέμβριο. Του χρόνου θα πάω διακοπές στη Ρόδο. Το καλοκαίρι θα επισκεφθώ τη θεία μου. Χρονικές προτάσεις. π.χ. Είχα τελειώσει όταν έφτασε.

ΣΗΜΑΣΙΑ ΦΡΑΣΕΩΝ ΜΕ ΤΗ ΛΕΞΗ "χρόνος" Σε ανύποπτο χρόνο: Σε χρόνο που δεν περιμένουμε ότι θα συμβεί κάτι. Εκτός τόπου και χρόνου: Όταν κάποιος δεν καταλαβαίνει πού βρίσκεται. Το πλήρωμα του χρόνου: Η κατάλληλη στιγμή για να γίνει κάτι. Συν τω χρόνω: Με τον καιρό, με την πάροδο του χρόνου. Ο χρόνος είναι χρήμα: Ο χρόνος είναι χρήσιμος και μην τον σπαταλάς. Προ αμνημονεύτων χρόνων: Πριν από πάρα πολλά χρόνια. Χρόνια και ζαμάνια: Έχει περάσει πολύς καιρός. Εν ευθέτω χρόνω: Σε κατάλληλη στιγμή. Χρόνο με το χρόνο: Σιγά σιγά. Και του χρόνου!: Να επαναληφθεί και τον άλλο χρόνο! Χρόνια πολλά!: Να ζήσεις χρόνια πολλά! κ.ά.