Η επιφάνεια του πλανήτη μας αλλάζει κάτω από την επίδραση εξωτερικών και εσωτερικών δυνάμεων. - Εξωτερικές δυνάμεις είναι ο άνεμος και το νερό. - Εσωτερικές δυνάμεις είναι τα ηφαίστεια και οι σεισμοί. Οι δυνάμεις αυτές δρουν στο εσωτερικό της Γης, αλλά μπορούν να αλλάξουν τη μορφή της επιφάνειας.

Τα ηφαίστεια Τα ηφαίστεια αλλάζουν τη μορφή της επιφάνειας με τη λάβα και την ηφαιστειακή τέφρα (η στάχτη που βγαίνει από ένα ηφαίστειο). Όταν αυτά τα υλικά στερεοποιηθούν, δημιουργούν νέα εδάφη που ονομάζονται ηφαιστειογενή και είναι πολύ εύφορα. Η έκρηξη ενός ηφαιστείου, μπορεί να καλύψει μια περιοχή με λάβα, να δημιουργήσει ένα νησί ή να βυθίσει μια περιοχή στη θάλασσα. Τα ηφαίστεια διακρίνονται σε ενεργά και ανενεργά. - Ενεργά ονομάζουμε όσα δρουν ακόμη ή όσα έχουν δράσει σε ιστορικούς χρόνους, δηλαδή για όσα έχουμε ιστορικές περιγραφές της δράσης τους. - Ανενεργά είναι αυτά για τα οποία δεν υπάρχει ιστορική περιγραφή κάποιας έκρηξής τους. Ενεργά ηφαίστεια στην Ελλάδα είναι αυτά της Νισύρου, της Σαντορίνης και των Μεθάνων.

Έτσι δημιουργήθηκε η Σαντορίνη [youtube] Έκρηξη ηφαιστείου [youtube]

Οι σεισμοί Ο σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο που συμβαίνει στο εσωτερικό της Γης, αλλά τα αποτελέσματά του γίνονται αισθητά στην επιφάνεια της Γης και μπορεί να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές. Ένας σεισμός μπορεί να δημιουργήσει ρωγμές στο έδαφος ή να καταστρέψει ολόκληρες περιοχές.

Μαθαίνω για το σεισμό Καθημερινά, ιδιαίτερα στις σεισμογενείς περιοχές γίνονται πολλοί σεισμοί. Όταν συμβαίνει ένας σεισμός σε μια περιοχή, αναφερόμαστε στο επίκεντρο, το μέγεθος και την έντασή του. Επίκεντρο είναι το σημείο που βρίσκεται στην επιφάνεια της γης ακριβώς κατακόρυφα πάνω από την εστία. Η εστία είναι το ακριβές σημείο που γίνεται ο σεισμός. Μέγεθος ονομάζουμε την ποσότητα ενέργειας που απελευθερώνεται με ένα σεισμό. Μετριέται με την Κλίμακα Ρίχτερ και καταγράφεται από τα ειδικά όργανα που λέγονται σεισμογράφοι. Σεισμοί με μέγεθος κάτω των 4 Ρίχτερ δεν προκαλούν ζημιές ενώ κάτω των 2 Ρίχτερ δεν γίνονται και αντιληπτοί από τον άνθρωπο. Αντίθετα, πάνω από 5 Ρίχτερ μπορούμε να έχουμε και πολλές καταστροφές. Η ένταση μας δείχνει το πόσο καταστροφικός είναι ένας σεισμός. Η ένταση μετριέται σε βαθμούς Μερκάλι και εξαρτάται από το εάν ένας σεισμός έχει βλάψει μια περιοχή ή όχι. Η ένταση του σεισμού είναι ακριβώς ένας τρόπος για να μετρήσουμε τ' αποτελέσματά του σ' εμάς!

Οι σεισμοί στην Ελλάδα Η χώρα μας είναι σεισμογενής. Είναι η πιο σεισμογενής χώρα της Ευρώπης και η έκτη σε όλο τον κόσμο. (Σεισμογενής = η περιοχή, στην οποία εκδηλώνονται πολλοί μικροί και μεγάλοι σεισμοί) Παρότι γίνονται προσπάθειες από ειδικούς επιστήμονες, τους σεισμολόγους, να βρεθεί μια μέθοδος ώστε να προβλεφτούν οι σεισμοί, αυτό προς το παρόν είναι αδύνατον. Μπορούμε όμως να πάρουμε μέτρα ώστε να προστατευτούμε σε περίπτωση σεισμού. Στην Ελλάδα ο οργανισμός που ασχολείται με θέματα προστασίας από τους σεισμούς είναι ο Ο.Α.Σ.Π. (Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας). ΕΝΤΥΠΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Αφίσα "Προετοιμάσου τώρα για το σεισμό" Ακολουθούμε 5 βήματα, Πριν, Κατά τη διάρκεια και Μετά το σεισμό Έντυπο με οδηγίες για μαθητές   ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Τι γνωρίζω για το σεισμό Ι Τι γνωρίζω για το σεισμό ΙΙ Σταυρόλεξο για το σεισμό

Τσουνάμι Tα τσουνάμι είναι μεγάλα παλιρροϊκά κύματα. Στον ανοιχτό ωκεανό κινούνται με πάρα πολύ μεγάλη ταχύτητα. Στα βαθιά νερά των ωκεανών (μέσο βάθος 4.500 μέτρα) κινούνται με μέση ταχύτητα 210 μέτρων/δευτερόλεπτο ή 756 χιλιομέτρων/ώρα (παραπάνω από το μισό της ταχύτητας του ήχου). Οφείλονται: - στην έκρηξη ενός υποθαλάσσιου ηφαιστείου, - σε υποθαλάσσιο σεισμό, - σε παραθαλάσσιες κατολισθήσεις - στην πτώση ενός μετεωρίτη στη θάλασσα

Τσουνάμι στην Ιαπωνία το 2011 [youtube]